Τί είναι το OGP
Η Open Government Partnership είναι μια παγκόσμια πολυμερής πρωτοβουλία που ξεκίνησε το 2011 όταν ηγέτες κυβερνήσεων και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών συναντήθηκαν για να δημιουργήσουν μια μοναδική σύμπραξη, η οποία συνδυάζει την ισχυρή βούληση για την προώθηση της διαφανούς, συμμετοχικής, χωρίς αποκλεισμούς και υπεύθυνης διακυβέρνησης.
Η Σύμπραξη για την Ανοικτή Διακυβέρνηση (Open Government Partnership – OGP) περιλαμβάνει 75 χώρες και 150 τοπικές κυβερνήσεις – που εκπροσωπούν περισσότερους από δύο δισεκατομμύρια ανθρώπους – και χιλιάδες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών.
Σχετικά με το OGP Local
Γιατί η OGP συνεργάζεται με την τοπική αυτοδιοίκηση;
Οι τοπικές κυβερνήσεις είναι πιο κοντά στους πολίτες και το έργο τους έχει πιο άμεσο αντίκτυπο στην καθημερινή ζωή των πολιτών από τις κυβερνήσεις σε εθνικό επίπεδο. Με την αύξηση του πληθυσμού στις αστικές περιοχές έρχονται αυξανόμενες απαιτήσεις για υπηρεσίες και η ανάγκη για πιο αποτελεσματικές και ανταποκρινόμενες τοπικές κυβερνήσεις. Αλλά δεν είναι μόνο οι Δήμοι που αντιμετωπίζουν προκλήσεις που θα μπορούσαν να επωφεληθούν από την υποστήριξη του OGP. Οι πολιτείες, οι περιφέρειες, οι επαρχίες και οι κομητείες παρέχουν κρίσιμες υπηρεσίες, ειδικά στα ομοσπονδιακά συστήματα, όπου μεγάλο μέρος της υγειονομικής περίθαλψης και της εκπαίδευσης διαχειρίζεται σε πολιτειακό και τοπικό επίπεδο κομητείας. Αυτοί οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι συχνά πιο ευκίνητοι από τις κυβερνήσεις σε εθνικό επίπεδο και βρίσκονται πιο κοντά στους ανθρώπους που υπάρχουν για να υπηρετούν. Αυτό καθιστά σημαντικό τον αντίκτυπο που έχουν μέσω της συμμετοχής τους στο OGP. Μερικές φορές διαθέτουν επίσης ανεπαρκείς πόρους και επομένως έχουν μεγαλύτερη ανάγκη για υποστήριξη.
Η βελτιωμένη προβολή των τύπων πρωτοβουλιών ανοιχτής κυβέρνησης που λαμβάνουν χώρα σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης βοηθά το OGP να εξυπηρετεί καλύτερα όχι μόνο τις κυβερνήσεις σε τοπικό αλλά και σε εθνικό επίπεδο. Πολλές καινοτομίες και μεταρρυθμίσεις ανοιχτής διακυβέρνησης συμβαίνουν σε τοπικό επίπεδο και το OGP Local συμβάλλει στην οικοδόμηση σχέσεων μεταξύ Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και της Κοινωνίας των Πολιτών για να κάνουν την Τοπική Αυτοδιοίκηση πιο ανοιχτή, υπεύθυνη και ανταποκρινόμενη στους πολίτες.
Ιστορία του OGP Local
Το OGP ξεκίνησε το «Πιλοτικό Πρόγραμμα Υποεθνικής Διακυβέρνησης» το 2016. Αυτή η απόφαση αναγνώρισε ότι πολλές καινοτομίες και μεταρρυθμίσεις ανοιχτής διακυβέρνησης συμβαίνουν σε τοπικό επίπεδο, όπου η τοπική αυτοδιοίκηση μπορεί να εμπλακούν πιο άμεσα με τους πολίτες και να παρέχονται πολλές κρίσιμες δημόσιες υπηρεσίες. Το πιλοτικό πρόγραμμα αποτελούνταν από 15 «πρωτοπόρους» Δήμους που υπέγραψαν την υποεθνική δήλωση ανοιχτής διακυβέρνησης και υπέβαλαν τα πρώτα τους σχέδια δράσης (Action Plans) στην Παγκόσμια Σύνοδο Κορυφής OGP του Παρισιού τον Δεκέμβριο του 2016, τα οποία εφαρμόστηκαν καθ' όλη τη διάρκεια του 2017. Εκτός από το επίπεδο των πρωτοπόρων, το πιλοτικό πρόγραμμα περιελάμβανε επίσης ένα Leaders' Tier -ένα μεγαλύτερο δίκτυο υποεθνικών μεταρρυθμιστών ανοιχτής διακυβέρνησης από την κυβέρνηση και την κοινωνία των πολιτών που συμμετείχαν ήδη στην ανοιχτή διακυβέρνηση και ενθαρρύνθηκαν περαιτέρω να συμμετάσχουν στη μάθηση από ομοτίμους και να προωθήσουν στενότερη συμμετοχή με τα εθνικά σχέδια δράσης στις αντίστοιχες χώρες.
Μετά τα ενθαρρυντικά πρώτα αποτελέσματα της πιλοτικής περιόδου μεταξύ 2016 και 2017, η Διευθύνουσα Επιτροπή του OGP ενέκρινε την επέκταση του υποεθνικού πιλοτικού προγράμματος, το οποίο στο εξής θα είναι γνωστό ως Τοπικό Πρόγραμμα OGP (OGP Local) και θα συνεχίσει να δίνει προτεραιότητα στη συμμετοχή διαφορετικού φάσματος οντοτήτων, όπως δήμοι, τοπικές αρχές, περιφέρειες, επαρχίες κ.λπ.
Επέκταση του προγράμματος OGP Local
Το OGP Local στοχεύει να αξιοποιήσει την καινοτομία και τη δυναμική που επιδεικνύουν οι Δήμοι και οι εταίροι της κοινωνίας των πολιτών σε όλο τον κόσμο. Το OGP Local είναι μια πλατφόρμα για αυτούς τους Δήμους και την κοινωνία των πολιτών να ενωθούν για να κάνουν τους Δήμους τους πιο ανοιχτούς, συμπεριληπτικούς και ανταποκρίσιμους, διαμορφώνοντας τις αξίες και τις αρχές της Διακήρυξης και των διαδικασιών Ανοιχτής Διακυβέρνησης.
Ως πρώτη φάση της επέκτασης του προγράμματος, η Μονάδα Υποστήριξης προκήρυξε πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος στις αρχές του 2018 για να εντάξει πέντε επιπλέον συμμετέχοντες που θα ενταχθούν στους αρχικούς 15 πρωτοπόρους. Μια άλλη επέκταση με 56 νέα μέλη πραγματοποιήθηκε το 2020. Το 2022, 30 ακόμη Δήμοι εντάχθηκαν στο OGP Local, ενώ το 2024 εντάχθηκαν επιπλέον 55 Δήμοι. Ανάμεσα σε αυτούς και ο Δήμος Αθηναίων, ο πρώτος και μοναδικός Δήμος της Ελλάδας που εντάσσεται στο OGP Local.
Συνοπτικά
Πρόκειται για μια παγκόσμια πρωτοβουλία τοπικών κυβερνήσεων και της κοινωνίας των πολιτών που στοχεύει στο να βελτιώσει την ποιότητα της διακυβέρνησης, αυξάνοντας την ανοικτότητά της. Ο βασικός τρόπος λειτουργίας της OGP Local είναι η αυτοδέσμευση των τοπικών κυβερνήσεων σε σχέση με συγκεκριμένα μέτρα ανοικτής διακυβέρνησης που προτίθενται να λάβουν. Ειδικότερα, τα μέτρα στοχεύουν στο να ενισχυθεί η διαφάνεια, η συμμετοχή, η λογοδοσία, η χειραφέτηση των πολιτών, η καταπολέμηση της διαφθοράς και η χρήση τεχνολογικών μέτρων, με απώτερο στόχο να βελτιωθεί η διακυβέρνηση και η ποιότητα ζωής των πολιτών.